Dagje op stap met Mary

Een verre nicht van me, uit Michigan USA. Ze is in Nederland o.a. om alle plekken te bezoeken waar haar voorouders zo rond 1840 vandaan kwamen. Vandaag heb ik haar rondgereden rond Schoonebeek, Coevorden en in Graafschap Bentheim (Duitsland).

Haar dochter en schoonzoon wonen en werken tijdelijk in Nederland. Een mooie gelegenheid dus voor haar om hierheen te reizen. Ze doet telkens trips van een paar dagen en dan gaat ze weer even terug naar Wassenaar, naar haar kinderen en kleinkind toe.

Eerder was ze al in Groningen, o.a. Ulrum, waar ze ook voorouders had. Hoewel ik kwa genealogie totaal onbekend ben met Drenthe, en trouwens sowieso met de plaatsen die ze hier wilde bezoeken, was het wel handig natuurlijk dat ik hier woon. Ze had een kamer geboekt in het Hampshire hotel, vlakbij mijn huis, en maar een halve kilometer lopen van het treinstation, voor als ze weer verder reisde.

Ik haalde haar 's ochtends vroeg van het station in stromende regen. Eerst maar naar Schoonebeek toe, die plaats ken ik tenminste nog redelijk goed. En toen we er aankwamen werd het net droog! Daar zocht ze o.a. de naam Sibon, en die komt in deze omgeving (nog steeds) heel veel voor. Ik ken(de) o.a. via het archief een Groninger die veel genealogie-onderzoek doet in deze hoek, en naar ik me herinner zelfs Sibon. Maar helaas, hoe hard ik ook denk: ik zie hem zo voor me, jong, zwarte krullen, zijn voornaam is Jan... ik kom maar niet op zijn achternaam om Mary met hem in contact te kunnen brengen :S

De huidige kerk te Schoonebeek

Wegens allemaal Nederlands Hervormde voorouders op zoek naar de hervormde kerk, die we snel vonden. Helaas zagen we gelijk al dat die in elk geval na 1900 gebouwd was. Te laat dus voor voorouders die rond 1840 emigreerden. Na een rondje om de kerk (en merken dat alle deuren op slot waren) vonden we een pad naar het huis ernaast. Toen we aanbelden bleek dat daar de dominee woonde, die het erg leuk vond om ons in de kerk binnen te laten, en daarbij van alles te vertellen!

De vroegere kerk van Schoonebeek

Vreemd was wel dat toen we het over de Afscheiding hadden, Mary en ik vrijwel tegelijk zeiden: Ulrum, 1834! Terwijl de dominee zich nog steeds afvroeg wanneer dat ook weer was geweest...

De oude kerk had recht tegenover deze nieuwere gestaan, en daarvan hing er in de kerk een foto. Ook was er een grote lijst met portretten van reeksen vroegere dominee's, en een lijst met alle namen van voorgangers in Schoonebeek sinds begin 18e eeuw. De dominee grapte dat hij toch wel de knapste van allemaal was. Mary's fototoestelletje draaide overuren, en natuurlijk moest ook de knappe dominee op de foto, waarbij hij zijn charmantste lach opzette, lol.

In miezerregen liepen we nog een rondje over een drijfnat kerkhof, waar niets bijzonders te vinden was, alle zerken waren veel te jong om een voorouder van haar te vinden, jammer. Dan maar weer verder rijden...

We kwamen door Dalen, wat ze een erg mooi plaatsje vond. En toen Coevorden in, onze volgende stop. In het centrum vonden we een eetcafé in een gebouw uit de 18e eeuw. Dat gebouw hadden haar voorouders zeker ooit gezien, en wij aten daar een uitsmijter. Zowel buiten als binnen was er nog veel origineel aan dit gebouw, leuk! Daarna een wandeling door Coevorden, waar Mary veel foto's maakte van mooie oude gebouwen en geveltjes, want die zijn daar genoeg.



We liepen er een rondje om de kerk, die weer niet open was en waar we deze keer ook geen huis in de buurt zagen waar het zin had om aan te bellen. En een rondje om het Kasteel, waar we helaas ook niet in konden omdat daar een bruiloft was.

Kasteel Coevorden, gebouwd in de 11e eeuw

In een boekwinkel vonden we een aantal mooie ansichtkaarten, plus een boekje over de Coevorder geschiedenis, met vooral veel mooie oude foto's. Bij mij ging ineens een lampje branden toen we langs een pub liepen die Vancouver heette: hey... van Coevorden? Ja dus, na later er wat op te googlen. Die link had ik nog nooit gelegd :S

Terwijl we via email onze trip planden, had Mary ook gezegd dat ze zeker naar Graafschap Bentheim wilde, waar ze ook voorouders had (Vedder). Volgens haar was dat een plaatsje, maar volgens mij een heel gebied. En via Google maps leek het in de buurt van Borne te liggen. Ik had me voorgenomen dat te vermijden, ik vind het best eng om in het buitenland te rijden en met mijn bejaarde kleine autootje op een Autobahn waar ze me met 200 km/uur voorbijvliegen?

Maar na Coevorden zei ze dat ze nog nooit in Duitsland was geweest, en daar nu toch wel heel erg graag heen wilde. Geen ontkomen aan dus, lol. Ik ging bij de eerste de beste grensovergang Duitsland in, en... zag gelijk een bord: Wilkommen in Graafschap Bentheim. Pfew, en Emlichheim was het eerste dorp, en daar heb ik vaak boodschappen gedaan. Aangezien ze verder geen plaatsnamen wist, was alles in Graafschap Bentheim vast wel goed, lol.

Middeleeuwse kerk

Toen we het dorp in reden zag ik rechts in een flits een kerktoren, dus daar maar naartoe. En dat bleek een vroeg middeleeuwse heel mooie zandstenen kerk te zijn! Prachtig mooi, we hebben er zeker een half uur omheen gelopen. Leistenen dak, alles origineel en heel erg mooi onderhouden, ondanks de ouderdom zag de kerk er uit als nieuw. Er lagen wat stukjes leisteen van het dak op de grond, en daar heeft ze er eentje van meegenomen, als souvenir. 

Maar... hoe komen we er in? Naast de kerk stond een modern gebouw, en toen we aan de deur voelden bleek die open. Wij dus naar binnen, maar op ons roepen kwam er niemand. We stonden een centimeters dikke glaswand te bewonderen waarachter prachtig heel erg antiek kerkzilver stond, plus een heel oude Statenbijbel, toen er een man binnenkwam. De deur was dan wel los, maar hij kon thuis via camera's zien dat wij binnen waren gekomen, lol. Hij stelde zich voor als de koster. En hij ging even de sleutel van de kerk ophalen :-D

Hij had alle tijd om ons rond te leiden en veel te vertellen van de kerk. Ook woonden er in de omgeving nog steeds mensen die Vedder heten, dus het zou best kunnen dat Mary's voorvader hier in deze kerk gedoopt was. De kerk is gebouwd van zandsteen (met echt elke steen van een ander formaat) afkomstig uit Bentheim, en naar Emlichheim vervoerd per schip, over de Vechte, een rivier die daar vlak langs loopt. 

Buiten hadden we ons afgevraagd waarom er in veel stenen tekens gegraveerd waren. Sommigen leken op romeinse cijfers, sommigen leken fantasie. Geen namen zoals jeugd bv zou doen, en soms ook vlak onder het dak, dus veel te hoog voor vandaaltjes. De koster wist te vertellen dat dat merktekens waren van de mensen die eraan hadden gebouwd. Een soort advertenties: ik heb hier aan meegewerkt, dus zie maar wat ik kan. Heel bijzonder voor die tijd (rond het jaar 1000), toen de meeste bouwers natuurlijk anoniem werkten.

De kerkbanken langs de zijmuren stamden uit circa 1650, en ook het doopvont was ontzettend oud. En ook binnen was alles in een prachtige staat, je zou bijna zeggen: als nieuw. Mary was helemaal happy met wat ze vandaag allemaal gezien had, haar hele wensenlijstje hadden we afgewerkt, en ze had een enorme vracht foto's gemaakt.

Het was nu rond 5 uur, en het begon, daar in Duitsland, hard te waaien. Ze hadden een storm voorspeld, dus... tijd om terug naar Emmen te rijden voor de beloofde windstoten zouden beginnen. Terug in Emmen bleek dat we de storm kennelijk de hele dag net voor waren geweest, want hadden wij de hele middag redelijk droog en bijna windstil weer, in het park achter mijn huis waren 2 heel dikke bomen omgewaaid! Overal lagen takjes en bladeren en troep.

De dag was nog niet om, meer in het volgende blogje ;-)